Valesca en Johan, beleid en monumenten
Wist je dat Stichtse Vecht behoort tot één van de meest cultuurhistorisch rijke gemeenten van Nederland? Met 793 rijksmonumenten, 103 gemeentelijke monumenten, 72 buitenplaatsen, 9 beschermde dorpsgezichten én UNESCO werelderfgoed, ademt onze gemeente geschiedenis. Elke dag werken wij aan het behoud en de ontwikkeling van dit erfgoed. Collega’s Valesca van den Bergh (beleidsadviseur cultuurhistorie en monumenten) en Johan Teters (vergunningverlener monumenten) spelen hierin een belangrijke rol.
Johans fascinatie voor geschiedenis begon op jonge leeftijd en die interesse is steeds meer gegroeid. ‘Ik vind het leuk dat als ik op een plek kom, dat ik zie of weet wat daar heeft afgespeeld. Ook het speuren in archieven en op kaarten geeft mij het gevoel dat ik de eerste ben die iets ontdek. Een soort Indiana Jones.’ Zijn werk omvat niet alleen vergunningen voor aanpassingen aan monumenten, maar ook handhaving en voorlichting. ‘Het geeft voldoening om bij te dragen aan het behoud van onze historie.’
Valesca richt zich meer op beleid: ‘Mijn werk gaat over meer dan regels; het draait ook om het (laten) gebruiken van cultuurhistorie als inspiratiebron voor ruimtelijke ontwikkelingen en om het creëren van draagvlak. Wanneer mensen trots zijn op hun erfgoed, dragen ze bij aan het behoud.’
‘Mijn waardering voor monumenten is gedurende mijn loopbaan steeds sterker geworden. Er zit zoveel kwaliteit in monumenten! En het wordt steeds interessanter als je er meer van weet.’
Een fascinerende ontdekking waar Johan recent aan werkte, is die van Maersen Burgh, een mogelijk middeleeuws kasteel in Maarssen. ‘Op een oude kaart uit de 17e eeuw kwam ik de naam tegen. Na archiefonderzoek en het opgraven van 14e-eeuwse kloostermoppen, blijkt dat er bij de Tuinbouwweg in Maarssen-Dorp ooit een gebouw met een gracht stond.’
De verduurzaming van monumenten is ook een belangrijk onderdeel van hun werk. ‘Dat is soms een uitdaging, want ieder pand is uniek en elke eigenaar heeft eigen wensen’, zegt Valesca. ‘Je wil bijdragen aan de energietransitie, maar je wil op een monument geen zonnepanelen in het zicht plaatsen bijvoorbeeld. We begeleiden eigenaren om hierin de juiste keuzes te maken. We hebben een pilotproject gestart om 3 woonhuis-monumenten duurzaam te maken. Vaak volgen buren wanneer één eigenaar stappen zet.’
Het werk gaat verder dan gebouwen. ‘Het behoud van cultuurhistorische landschappen, zoals de bijzondere Vechtstreek met de veenweidegebieden en verkavelingen, is minstens zo belangrijk. Maar ook lastig omdat de kwaliteiten hiervan niet altijd herkend worden’, vertelt Valesca. ‘De diversiteit aan historische perioden die je hier terugvindt, van de IJzertijd, vroege en late Middeleeuwen tot de Gouden Eeuw, maakt dit gebied bijzonder. We zoeken naar een balans tussen nieuwe ontwikkelingen en het behoud van cultuurhistorische kwaliteiten.’
‘De historie van een gebied maakt een plek uniek. Het zorgt ervoor dat mensen zich verbonden voelen met een plek en hun identiteit hieraan ontlenen.’
